Nabijarka moja miłość

Czytałeś o narzędziach na start? – jeśli nie to kliknij tutaj! A jeśli chcesz poznać bardziej zaawansowane sprzęty – polecam ten wpis.

Warto inwestować w stare narzędzia – szczególnie takie w stanie NOS. Gdy pojawiła się okazja zdobycia kompletnej nabijarki, nie zastanawiałem się długo. Szczególnie dlatego, że dość długo nosiłem się z jej zakupem – szukałem tylko odpowiedniego zestawu.

Zanim opiszę pokrótce dlaczego tak bardzo chciałem ją mieć i do czego służy, kilka słów o tym na co zwracać uwagę przy zakupie. Po pierwsze odpuście sobie nowe nabijarki dostępne na naszym rynku – to zwykłe importy z Chin lub Indii. W wypadku tak precyzyjnego narzędzia jak nabijarka jakość wykonania (szczególne nabijaków/puncyn) ma kluczowe znaczenie. Jak wiecie preferuję stare narzędzia, ale nawet przy tej sympatii warto zachować rozsądek. Druga rzecz na którą trzeba zwrócić uwagę to stopień zużycia wspomnianych już nabijaków (puncyn) oraz kowadełek wchodzących w skład zestawu. Jeśli wypatrzycie gdzieś portalu aukcyjnym lub sprzedażowym interesujące Was narzędzie to koniecznie szukajcie dobrych zdjęć, które pozwolą  na ocenę ich stanu. Ideałem jest obejrzenie kupowanego przedmiotu na żywo – zdaję sobie jednak sprawę, że nie zawsze jest to możliwe. Generalnie nabijaki są wykonane z bardzo twardej stali wysokowęglowej i dość wolno się zużywają. Czasem łatwiej o ich ukruszenie, czy wręcz złamanie, niż zmianę kształtu lub wytarcie… ale lata używania robią swoje. Szukajcie NOSów (jest to możliwe), zestawów kompletnych i mało używanych – przy odpowiednim sposobie użytkowania posłużą Wam jeszcze wiele lat!

Zestaw nabijaków i kowadełek wchodzących w skład nabijarki zegarmistrzowskiej

Kupując nabijarkę wiedziałem, wydawało mi się, że dość dokładnie, do czego będę jej używał. Po krótkiej praktyce i po tym jak poczytałem o różnych sposobach jej użycia mogę stwierdzić, że to chyba najbardziej wszechstronne i przydatne narzędzie zegarmistrzowskie (a w zasadzie zestaw narzędzi). Przejdźmy zatem do sedna i zobaczmy do czego może nam się przydać ten „wielozadaniowy kombajn zegarmistrzowski”.

Baza nabijarki wraz z podstawą.

1. Wtłaczanie

To chyba najpopularniejsza czynność do jakiej przyda nam się to narzędzie. Oznacza to osadzanie na wałki różnych elementów z otworami – np. kół zębatych. Jak się łatwo domyśleć, jeśli będziemy chcieli wymienić uszkodzoną oś balansową, to z nabijarką będzie to możliwe. W tym konkretnym przypadku niezużyty zestaw zwiększy znacząco prawdopodobieństwo sukcesu – dobre nabicie osi balansowej nie należy do najłatwiejszych czynności.

2. Nitowanie

Dość prosty ale nie zwykle przydatny w zegarmistrzostwie proces polegający na nierozłącznym łączeniu dwóch elementów za pomocą nitu. Zasada działania jest prosta i polega na spłaszczeniu drugiego końca nitu i uformowania go za pośrednictwem zakuwnika w drugi „łeb”. Nity najczęściej wykonuje się samodzielnie z drutu. Z nitowaniem mamy przykładowo do czynienia przy łączniu ramienia balansu z jego osią.

3. Zwężanie wskazówek

Być może spotkaliście się z kiedyś z mocno pokiereszowanym kołnierzykiem wskazówkowym. Zazwyczaj jest to wynikiem nieudolnych prób jego zwężenia – szczypcami, pęsetą lub nawet wkrętakami. Prosto i elegancko można tej czynności dokonać za pomocą nabijaków lejkowych. Kołnierzyk wskazówki godzinowej i ewentualnie minutowej zostaje równomiernie i delikatnie ściśnięty przez zwężający się lejek odpowiednio dobranej puncyny nie pozostawiając przy tym widocznych śladów.

4. Nakładanie wskazówek

Jak już jesteśmy w temacie układu wskazań… często w skład nabijaków wchodzą też takie z wymiennymi końcówkami z plastiku lub nawet kości słoniowej (sic!). Działają dokłądnie tak, jak popularne urządzenia do wciskania wskazówek, z tą jedynie różnicą, że nabijarka gwarantuje znacznie lepszą sztywność i idealne prowadzenie w pionie. Jeśli brakuje Wam końcówek z plastiku to można wykorzystać te z tanich chińskich zestawów – polecam!

5. Punktowanie

W ten sposób można oznaczyć ostrą puncyną dokładnie otwory pod wiercenie. Dodatkowo zapewni to prawidłowe prowadzenie wiertła. Często spotyka się też punktowanie okrągłą końcówką na płycie głównej pod półmostkiem balansowym w celu w celu zwiększenia wzdłużnego luzu osi balansowej. Nie jest to zbyt eleganckie rozwiązanie i dużo lepiej jest zastosować dystans, czyli specjalną podkładkę pod półmostek.

6. Wybijanie

Czynność odwrotna do nabijania, czyli wybijanie osi z wrzecion i wszelkiego rodzaju kółek. Dodatkowo możemy usunąć  w ten sposób śrubkę z urwaną główką, lub inny uszkodzony element osadzony na wcisk w jakieś płycie lub mostku.

Nabijanie ćwiertnika starego typu w zegarku kieszonkowym

7. Podłużanie

Bardzo przydatna funkcja, która pomoże nam uratować wyrobiony bezpiecznik kotwicy, wydłużyć drążek kotwicy, niektóre dźwignie i mostki. Akurat do wydłużania bezpiecznika kotwicy istnieje dedykowane narzędzie Bergeona, ale spokojnie można też poradzić sobie z puncyną typu podłużak.

7. Zaciskanie ćwiernika

Zestaw dwóch puncyn, które spokojnie zastąpią dedykowane narzędzie do zaciskania ćwiertników. Jeśli Wasza nabijarka nie ma ich w komplecie to można je spokojnie dokupić. Na pewno oda się je osadzić w jakimś nabijaku i kowadełku wchodzącym  w zestawu. Potem tylko zabezpieczenie otworu w ćwiertniku drutem mosiężnym, sprawny cios… i ćwiertnik będzie jak nowy… ewentualnie będziemy mieć dwa… 😉

To chyba wszystkie ważniejsze i przerobione przeze mnie funkcję nabijarki zegarmistrzowskiej. Oczywiście jest ich trochę więcej, a dodatkowo odrobina kreatywności pomoże znaleźć kolejne nieopisane w podręcznikach.

Na koniec mogę jeszcze dodać, że warto dbać o same puncyny oraz kowadełka małe i te duże osadzone na podstawie urządzenia. W tym celu, aby wydłużyć ich żywotność można stosować standardowe ławeczki, szczególnie wtedy gdy potrzebna jest większa siła i istnieje ryzyko wyrobienia otworów w fabrycznych krążkach.